Kurban, hem maddi hem de manevi anlamda hür türlü yakınlığı, yakınlaşmayı ve yakın olma durumunu anlatan son derece geniş bir anlam yelpazesine sahip bir kelimedir.
Kurban, “Allah’a yakınlaşmak, yakın olmak yani ibadet amacı ile belirlenen zamanlarda belirlenen hayvanların kesilmesi ve bu amaç doğrultusunda kesilen hayvan” olarak tanımlamışlardır. Bu tanımı ile kurban kesmek aslında bir ibadet olarak Allah’a yakınlaşmanın, yaklaşmanın bir aracısı olarak son derece önemli bir ibadettir.
Ayeti Kerime'de,
Biz her ümmete bir kurban ibâdeti belirledik ki, kendilerine rızık olarak verdiğimiz hayvanları kurban ederken üzerlerine Allah’ın adını ansınlar. Şunu iyi bilin ki, sizin ilâhınız tek bir ilâhtır; öyleyse artık O’na teslim olun. Rasûlüm! Tam bir ihlâs, samimiyet ve tevazu içinde Allah’a boyun eğen kulları müjdele!” (Hac / 34. Ayet)
Kurban kesmek için maddi durumum iyi olması lazımdır .
Kim zengin ise o keser.
Kişinin Hanımının ve çocuklarının mal varlıkları yoksa sadece baba kurban keser.
Küçükbaş bir hayvan, yani bir koç, bir keçi ya da bir koyun, bir kişi için kesilir. İslam’da ferdi mülkiyet esastır. Kurban, zekat ve hac zengin için yerine getirilmesi şart olan ibadetlerdir. Koca, aldığı maaşla veya kazançla evin nafakasını temin ediyor ve elinde bir kurban parası bile kalmıyor ise kurban kesmesi gerekmez. Ben kesmezsem komşular ne der, diye borç kurban alıp kesmesi uygun değildir. Hanımefendi ise miras, mehir vb. yollarla mal varlığı var ise kurban kesmesi vaciptir. Yani bir evde fertlerden hangisi zenginse o kurban keser. Karı - koca ikisi de zenginse ikisi de kesmelidir. Hanım zenginse hanım, koca zenginse koca keser. Bir evde bulunan oğul veya kızların nafakası babaya aittir. Ama kendine ait mal varlığı olan, zengin oğul veya kızın kendileri için kurban kesmeleri vaciptir.
Her yıl kurban bayramında bir küçükbaş hayvan kesiyoruz. Gücümüz buna yetiyor. Bir yıl benim için, bir yıl eşim için sırayla kesiyoruz. Bu yaptığımız doğru mudur?
Hayır, doğru değildir. Kurban ibadeti zengine vaciptir. Eşlerden hangisi zenginse o kurban kesmelidir. İkisi de zenginse ikisi de kesmelidir. İkisinin de kurban kesecek zenginliği yoksa ikisi de kesmez. Erkek nisaba yani borçtan ayrı 80,18 gr. altına veya değerinde mali güce sahipse kurban kesmesi vaciptir. Hanımefendinin maddi güçü yoksa o kesmez. Yani ona kurban kesmek vacip olmaz. Ama kadın zengin olup kocasının mal varlığı yoksa o zaman da kadına kurban kesmek vacip olur. Kadın keser kocası kesmez.
İslamda ferdi mülkiyet esastır. Bu iş sıraya konmaz. İbadettir. (Hç)
Bayramda kestiğimiz kurbanın etinin Müstehab olanı ; kesilen kurbanın etinin üçte birini yoksullara dağıtmak, üçte birini misafirle, komşu ve akrabalarla paylaşmak, üçte birini de aile için eve ayırmaktır.
Ayrıca kurban etinin tamamını dağıtmak da caizdir. Eğer kurban kesen kişinin aile nüfusu kalabalık ise, kurban etini tamamen ev için ayırmak da caizdir.